Operation Market Garden, Oosterbeek – deel 1

Sinds ik in Oosterbeek ben komen wonen heb ik nog niet echt de tijd genomen om eens om me heen te kijken en te kijken wat er allemaal valt te ontdekken. Ver hoef ik daarvoor niet te lopen of te kijken, want Oosterbeek ligt werkelijk bezaaid met sporen en herinneringen aan Operation Market Garden.

Zo bevindt zich letterlijk bij mij in de straat bijvoorbeeld het Ommershof en ‘Het Witte huis’ Dreyeroord wat tijdens de oorlog een hotel was. Dreyeroord is nu een verzorgingstehuis en Ommershof een vegetarisch woonpark. Ja, ik hoor het u al denken: vegetarisch woonpark, mag dat? Lees wat het College voor de Rechten van de mens hierover oordeelde.

Operation Market Garden, een mislukking

Operatie Market Garden was een geallieerd offensief gericht tegen nazi-Duitsland in september 1944, tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog. De operatie, gekenmerkt door een ruime inzet van luchtlandingstroepen om strategische bruggen op Nederlands grondgebied te veroveren, was uiteindelijk een mislukking doordat de cruciale brug bij Arnhem niet kon worden behouden. (bron: Wikipedia)

Voornaamste oorzaak van het falen was dat bij Arnhem twee ervaren Duitse SS-divisies met zwaar materieel waren gelegerd, waar de parachutisten niet tegenop konden. Tijdens operatie Market Garden werden boven Nederland 35.000 parachutisten gedropt, waarvan circa 11.000 bij Arnhem zijn geland. Slechts 2400 man is het gelukt om na gevechten in Oosterbeek en Arnhem de Rijn terug over te steken naar de Betuwe.

Arnhem Oosterbeek War Cemetery

Op 243 grafstenen van de 1684 Oorlogsgraven van het Gemenebest Arnhem Oosterbeek staat geen naam. Een onbekende soldaat is hier begraven. 1441 graven zijn geïdentificeerd. De graven zijn van 1 matroos, 1633 soldaten en 113 vliegers, waarvan 1625 Britse, 33 Canadese, 4 Australische, 4 Nieuw-Zeelandse, 2 Nederlandse en 70 Poolse. Een klein deel hiervan ligt begraven op oorlogsbegraafplaats Jonkerbos in Nijmegen.

Bij slechts een paar graven staat een foto die er hoogstwaarschijnlijk later bijgeplaatst is door nabestaanden. Dat maakt meteen indruk, zeker als er ook nog eens een heel verhaal bij staat. Zoals bij het graf van Sergeant George Edward Thomas.

Sergeant George Edward Thomas

George Edward Thomas werd geboren in Lydbrook, Wales op 23 juni 1910 en sneuvelde tijdens de Tweede Wereldoorlog op 26 september 1944 op 34-jarige leeftijd. George Edward Thomas was de zoon van George en May Thomas en de echtgenoot van Frances Thomas, uit Cinderford, Gloucestershire.

Nadat hij ontsnapte in Duinkerken met de BEF’s (British Expeditionary Force) in 1940, diende hij in de Royal Artillary tijdens de Noord-Afrikaanse en Italiaans campagne van de geallieerden en verdiende daar zijn promotie als sergeant. Later meldde hij zich vrijwillig aan bij luchtlandingstroepen.

Tijdens Market Garden had George de taak om een 17 ponder machinegeweer te bedienen, in de buurt van de oude kerk van Oosterbeek. Nadat hij gewond raakte op 21 september, overleed hij een paar dagen later aan zijn verwondingen. Hij liet zijn vrouw Frances en hun twee kinderen, Margaret en Maureen, achter. Een soortgelijke 17 ponder is bewaard gebleven en staat bij het Airborne Museum at Hartenstein.

In eerste instantie werd George begraven in de tuin van het huis van de familie ter Horst, waar hij was overleden, aan de Benedendorpsweg in Oosterbeek. Kate ter Horst werd bekend vanwege haar inzet voor het verzorgen van Britse gewonden tijdens de oorlog. Het gezin had tijdens de oorlog een hulpverleningspost aan huis. Huize Ter Horst was een oude pastorie met veertien kamers. Een jaar later werden de stoffelijke resten van George naar het War Cemetery in Oosterbeek verplaatst. Toen zijn Vrouw Maureen 62 jaar later overleed, in 2006, werd haar as begraven in Oosterbeek bij haar man.